Self-fulfilling prophecy – Robert Merton

De term self-fulfilling prophecy die we van socioloog Robert Merton kennen is diepgeworteld in onze geschiedenis. Hoewel Robert degene was die het echt koppelde aan de sociologie en psychologie, is het thema ervan al terug te zien in de Griekse mythologie en Indiase oudheid. Maar goed, nu kennen we het dus vooral in het kader van cognitieve gedragstherapie.

Maar wat is de self-fulfilling prophecy dan eigenlijk? In het Nederlands noemen we het ook wel de zelfvervullende voorspelling. Het komt erop neer dat iemand zich gaat gedragen naar de definitie die hij/zij/hen van de bepaalde situatie heeft. Dit klinkt nog steeds een beetje cryptisch hè? In de praktijk betekent dit bijvoorbeeld dat als iemand zichzelf als mislukkeling beschouwt, diegene geneigd is om zich daarnaar te gedragen en dat daardoor dingen inderdaad niet lukken. Vervolgens is het niet vreemd dat diegene denkt ‘Zie je wel, ik had gelijk, ik ben inderdaad een mislukkeling’. In zo’n laat de persoon onbewust maar actief de negatieve voorspellingen over zichzelf uitkomen.

Mocht ons voorbeeld het niet helemaal duidelijk maken, of mocht je behoefte hebben aan een verdere uitleg met meerdere voorbeelden om je nog een beter beeld te geven, bekijk dan deze heldere video: https://www.youtube.com/watch?v=hy7CptLHiV0